دیسک و صفحه یکی از قطعات مصرفی خودرو است که در صورت مراقبت صحیح می‌تواند طول عمر بیشتری داشته باشد. بسیاری از افراد طبق یک عادت غلط، هنگام رانندگی پای خود را به صورت دائم روی کلاچ ماشین قرار می‌دهند، بدون اینکه مطلع باشند این عادت اشتباه آن‌ها را متحمل هزینه‌هایی مانند تعویض زود به زود صفحه دیسک و بلبرینگ کلاچ خودرو می‌کند. برای شناخت بیشتر شما عزیزان و رفع ابهامات تلاش کرده‌ایم تا در این مقاله به دلایل صدمه دیدن دیسک کلاچ و علائم خرابی آن پرداخته و شما را با نحوه صحیح استفاده از کلاچ خودرو بیشتر آشنا کنیم.
پیشنهاد ما به شما بازدید از فروشگاه لوازم یدکی خودرو کالاپلاس است.
نحوه عملکرد دیسک و صفحه برای به حرکت درآمدن
همانطور که می‌دانید خودرو برای اینکه حرکت کند نیاز به هماهنگی چند بخش دارد تا بتواند نیروی لازم برای حرکت را بدست بیاورد.
وظیفه کیت کلاچ خودرو برای حرکت دادن خودرو به این صورت است که با فشار کلاچ، فشار وارده به هنگام تعویض دنده‌ها از روی گیربکس برداشته می‌شود و این امر سبب گردش آزاد چرخ‌ها و حرکت آن‌ها می‌گردد.
لازم به ذکر است که کیت کلاچ شامل: دیسک، صفحه و بلبرینگ کلاچ می‌باشد و در بین این اجزا بیشتر از همه صفحه کلاچ است که دچار خوردگی شده و نیاز به تعویض پیدا می‌کند.
راه های تست سلامت دیسک و صفحه
برای پی بردن به سالم یا معیوب بودن صفحه کلاچ فقط کافیست به جا رفتن دنده‌های خودرو هنگام حرکت و توان حرکت خودرو در سربالایی‌ها توجه کنیم.
اگر جا رفتن دنده با مشکل روبه‌رو باشد و خودرو توان حرکت لازم برای عبور از سربالایی را نداشته باشد؛ باید برای تعویض دیسک و صفحه کلاچ اقدام کرد.
عوامل آسیب زننده به دیسک و صفحه
۱- استفاده بی‌مورد از کلاچ
۲- درست تعویض نکردن دنده
۳- کامل نکردن تعویض دنده قبل ار برداشتن پا از روی پدال
۴- متوقف کردن خودرو در سربالایی با استفاده از کلاچ
۵- آلودگی کلاچ
۶- سوزاندن کلاچ
1- استفاده بی مورد از کلاچ
استفاده بی‌مورد از کلاچ یکی از اشتباهات رایجی است که اغلب مردم از روی عادت و غیر عمد مرتکب آن می‌شوند، حتی این موضوع در میان رانندگان با تجربه نیز شایع است.
این امر موجب استهلاک کلاچ خودرو می‌گردد، پس بهتر است بعد از تعویض دنده پای خود را بصورت کامل از روی کلاچ بردارید.
2- درست تعویض نکردن دنده
روش صحیح تعویض دنده بدین شکل است که ابتدا باید پای خود را بصورت کامل بر روی پدال کلاچ فشار داده و آنگاه اقدام به تغییر دنده کرد.
لذا بعضی افراد عادت دارند، قبل از فشردن کامل پدال و یا بعد از برداشتن پا از روی پدال اقدام به تغییر دنده می‌کنند.
این عادت‌ها باعث آسیب دیدن شدید دیسک و صفحه کلاچ شده و زمان تعویض آن را به جلوتر می‌اندازند.
3- کامل نکردن تعویض دنده قبل از برداشتن پا
این عادت سبب گرفتگی دیسک صفحه شده و خرابی و فرسودگی زود هنگام و همچنین کج شدن دیسک را در پی دارد و به مرور زمان موجبات سخت‌تر شدن گرفتن صفحه کلاچ می‌شود.
4- متوقف کردن خودرو در سربالایی و گرفتن صفحه کلاچ
لازم به ذکر است که متوقف کردن خودرو بدون گرفتن کلاچ علاوه بر آسیب‌های وارده به خودرو بسیار هم خطر آفرین است.
در این مورد با کامل نکردن فشار پدال و گرفتن ترمز آسیب‌های جدی به کلاچ وارد خواهد شد و حتی منجر به سوختن کلاچ خودرو می‌گردد.
5- آلودگی کلاچ
هر چند این عامل آسیب رسان کلاچ چندان شایع نیست، اما نادر هم نیست، در مواردی حتی سبب آسیب به صفحه کلاچ به صورت جدی شده است.
این مشکل زمانی به وجود می‌آید که نوعی سیال مانند روغن ترمز روی دیسک کلاچ می‌ریزد و مانع از عملکرد درست آن شده و به مرور زمان سبب خرابی و سخت‌تر شدن گرفتن کلاچ می‌شود.
6- سوزاندن کلاچ
شایان ذکر است که استفاده نامتعارف از وسیله نقلیه منجر به صدمه دیدن قطعات آن خواهد شد. یکی از استفاده‌های نامتعارف از وسیله نقلیه حمل بار بیشتر از ظرفیت آن است که سبب سوختن صفحه کلاچ ماشین می‌گردد.
عامل دیگری که موجب سوختن صفحه کلاچ می‌شود، کشیده شدن لاستیک‌های خودرو بر سطح جاده است.
یکی از دلایل شایع کشیده شدن لاستیک‌ها بر زمین، تِیک آف زدن هست که توصیه می‌شود جهت پیشگیری از خسارت و سوختن صفحه کلاج ماشین تان جدآ از این کار خودداری کنید.
علائم خرابی یا ایراد در سیستم صفحه کلاچ
۱-وقتی که ماشین در حرکت است با گرفتن کلاچ صدایی شبیه خرخر یا لرزش از موتور آن شنیده می‌شود که احتمال ایراد در بلبرینگ کلاچ است.
2- هنگام گرفتن کلاچ، ماشین به شکل پله پله پایین می‌رود و از حالت عادی سفت تر است.
در این مواقع احتمال خرابی در سیم کلاچ است و باید جهت تعویض آن هر چه زودتر اقدام کرد و گرنه ممکن است هنگام رانندگی پاره شده و راننده را به دردسر بیاندازند.
۳- هنگام رانندگی صدایی از وسیله نقلیه شنیده می‌گردد که موقع روشن بودن و یا حالت درجا این صدا شنیده نمی‌شود.
۴- شنیدن صدای اضافه هنگام کلاچ گرفتن خودرو
۵- در حالت روشن بودن و درجا زدن دنده صدای نامتعارف قرچ از موتور به گوش می‌رسد. در این مواقع به احتمال زیاد رگلاژ سیم کلاچ پایین است.
۶- دنده در حالت روشن بودن موتور به آسانی جا می‌رود ولی در هنگام حرکت خودرو دنده حرکت نمی‌کند. این علامت اگر پس از جا زدن دنده هیچ اتفاقی نیافتد، از شایع ترین علائم خرابی صفحه کلاچ خودرو است
در چه مواردی دیسک و صفحه زودتر از موعد تمام می‌شود؟
همانطور که می‌دانید صفحه کلاچ یک قطعه مصرفی بوده و به هر حال تمام خواهد شد، اما دلایلی وجود دارند که سبب می‌شود این قطعه عمر کمتری داشته باشد که عبارتند از:
۱- رانندگی کردن با شتاب زیاد و تیک آف کردن خودرو
۲- فشار آوردن زیاد به موتور مخصوصا در سربالایی‌ها
۳-وزن بیش از حد معمول و تعداد زیاد سرنشینان خودرو
۴- گذاشتن پا روی پدال کلاچ در حین رانندگی. در هنگام رانندگی نباید هرگز پای خود را روی کلاچ قرار داد. معمولا باید پس از تعویض دنده، پای خود را از روی پدال بردارید. زیرا یک تماس اندک پای راننده با پدال کلاچ، عمر صفحه کلاچ را بطور چشمگیری کاهش می‌دهد.
علائم نشان دهنده ضعیف شدن دیسک صفحه چیست؟
۱- هنگامی که پدال کلاچ سفت و خشک شده باشد و آن حالت ارتجاعی و فنری خود را دیگر از دست بدهد.
۲- هنگام رها کردن کلاچ، پایتان را به سرعت به عقب بکشید.
۳- دنده‌ها هنگام جا زدن صدا بدهند.
۴- در هنگام حرکت، دور موتور افزایش می‌یابد ولی سرعت، به آن نسبت افزایش پیدا نمی کند.
۵- پله پله شدن کلاچ که ممکن است به دلیل خشکی و خرابی سیم کلاچ باشد.
تاثیر نیم کلاچ بر سلامت قطعات خودرو
لازم به ذکر است که قرار دادن پا بیش از حد بر روی کلاچ و گرفتن نیم کلاچ سبب می‌گردد که در تمام مدتی که پدال کلاچ گرفته می‌شود، قسمت‌های گوناگون خودرو مانند صفحه فشار و بازوی رها کننده با همدیگر درگیر شوند.
اگر این وضعیت به طور دائم ادامه داشته باشد، سبب بروز فرسایش و خوردگی این قطعات می‌شود. بنابراین بهترین راهکار این است که حتی در زمان توقف کوتاه یا در ترافیک دنده را در حالت خلاص قرار داد و از گرفتن نیم کلاچ خودداری کرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه خودرو به مجله خودرو کالاپلاس مراجعه کنید.